Tháng 4/2025, xuất khẩu cá ngừ đóng hộp giảm mạnh

Theo báo cáo mới nhất từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tháng 4/2025, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam chỉ đạt hơn 86 triệu USD, ghi nhận mức giảm nhẹ so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, điểm đáng lo ngại là sự lao dốc mạnh của mặt hàng cá ngừ đóng hộp – một trong những sản phẩm chủ lực trong cơ cấu xuất khẩu cá ngừ hiện nay.

Dẫn số liệu từ Tổng cục Hải quan, VASEP cho biết giá trị xuất khẩu cá ngừ đóng hộp trong tháng 4 chỉ đạt gần 15,8 triệu USD, giảm tới 50% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 1/2023, phản ánh những trở ngại lớn mà ngành đang phải đối mặt.

Nguyên nhân chủ yếu được xác định đến từ các quy định mới tại Nghị định 37/2024, đặc biệt là yêu cầu về kích thước tối thiểu được phép khai thác và quy định cấm trộn lẫn nguyên liệu cá ngừ khai thác trong nước với nguyên liệu nhập khẩu trong cùng một lô hàng xuất khẩu. Những quy định này đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động đánh bắt và chế biến, khiến nhiều doanh nghiệp rơi vào thế bị động.

Tuy nhiên, trái ngược với xu hướng sụt giảm của cá ngừ đóng hộp, một số dòng sản phẩm cá ngừ chế biến khác lại ghi nhận mức tăng trưởng tích cực. Các mặt hàng thuộc mã HS16, đặc biệt là loin cá ngừ hấp đông lạnh, tăng trưởng đến 62% so với cùng kỳ. Sản phẩm thịt/loin cá ngừ đông lạnh cũng tăng 15%, phần nào giúp bù đắp phần thiếu hụt trong cơ cấu xuất khẩu.

Về thị trường, xuất khẩu cá ngừ sang Hoa Kỳ trong tháng 4 đạt gần 36 triệu USD, tăng 3% so với cùng kỳ. Sự gia tăng nhẹ này đến từ việc Mỹ tạm hoãn áp mức “thuế đối ứng” 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam trong vòng 90 ngày, tạo điều kiện cho doanh nghiệp tranh thủ đẩy mạnh xuất hàng.

Tại thị trường châu Âu, xuất khẩu cá ngừ trong tháng 4 đạt gần 21 triệu USD, tăng 11% so với cùng kỳ. Trong đó, Hà Lan, Italy và Đức là ba quốc gia nhập khẩu cá ngừ lớn nhất từ Việt Nam. Xuất khẩu sang Hà Lan và Italy tiếp tục tăng trưởng ổn định, trong khi thị trường Đức lại có chiều hướng giảm.

Ở khu vực Trung Đông, tình hình địa chính trị bất ổn đang ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động xuất khẩu cá ngừ. Tháng 4/2025, xuất khẩu sang Israel tiếp tục giảm sâu tới 57%, trong khi Ả Rập Xê Út cũng ghi nhận mức giảm 35%. Tính chung 4 tháng đầu năm, xuất khẩu cá ngừ sang Israel giảm gần 62% so với cùng kỳ năm ngoái.

Thị trường Canada cũng cho thấy dấu hiệu suy giảm. Sau hai tháng tăng trưởng mạnh, tháng 4/2025, kim ngạch xuất khẩu cá ngừ sang Canada chỉ còn gần 3 triệu USD, giảm 27% so với cùng kỳ.

VASEP dự báo, trong bối cảnh các rào cản về nguyên liệu trong nước vẫn chưa được tháo gỡ, cùng với biến động chính sách thương mại và căng thẳng địa chính trị tại nhiều khu vực, ngành cá ngừ Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với chuỗi khó khăn kéo dài. Nguy cơ sụt giảm xuất khẩu sâu hơn trong các tháng tới là điều không thể loại trừ nếu không có các giải pháp tháo gỡ kịp thời từ cả phía chính sách lẫn doanh nghiệp.

Bình An