Xuất khẩu thủy sản hồi phục ở các thị trường lớn

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong tháng 1/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 774,3 triệu USD, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2024. Mức tăng trưởng này đến từ sự phục hồi nhu cầu tại một số thị trường lớn, đặc biệt là Mỹ và EU, dù vẫn còn nhiều thách thức trong việc xuất khẩu sang Trung Quốc.

Tôm tiếp tục là mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất trong tháng 1/2025, với giá trị đạt 300 triệu USD, chiếm 39% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản. Theo báo cáo từ Rabobank, ngành tôm toàn cầu đang trong giai đoạn tái cân bằng khi các nước sản xuất giảm tốc độ tăng trưởng nhằm điều chỉnh cung cầu, giúp giá tôm dần phục hồi. Nhu cầu nhập khẩu tôm từ Mỹ và EU đã tăng trở lại sau một thời gian chững lại vào năm 2024, góp phần thúc đẩy xuất khẩu tôm Việt Nam.

Tuy nhiên, thị trường Trung Quốc lại chứng kiến sự suy giảm mạnh do thu nhập của tầng lớp trung lưu bị ảnh hưởng, dẫn đến việc hạn chế chi tiêu cho các sản phẩm thực phẩm cao cấp như tôm trắng. Thay vào đó, người tiêu dùng Trung Quốc đang có xu hướng chuyển sang các loại hải sản có giá thành thấp hơn. Điều này có thể khiến kim ngạch xuất khẩu tôm sang Trung Quốc gặp nhiều khó khăn trong thời gian tới.

Trong khi đó, ngành cá tra Việt Nam tiếp tục đối diện với nhiều thách thức. Dù giá cá tra đã có sự tăng trưởng mạnh do nguồn cung hạn chế, kim ngạch xuất khẩu trong tháng 1/2025 chỉ đạt 123 triệu USD, giảm 25,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân chính là sự sụt giảm đơn hàng từ Trung Quốc và một số thị trường lớn khác.

Tuy nhiên, một điểm sáng trong ngành là việc Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt được thỏa thuận song phương nhằm chấm dứt tranh chấp về thuế chống bán phá giá đối với cá tra, basa tại WTO (vụ việc DS536). Điều này mở ra cơ hội lớn để thúc đẩy xuất khẩu cá tra, basa vào thị trường Mỹ, đồng thời giúp củng cố vị thế của ngành thủy sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Xuất khẩu cá ngừ trong tháng 1/2025 ghi nhận mức giảm 17,7% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chính đến từ sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường quốc tế và sự suy giảm đơn hàng từ một số thị trường truyền thống. Tuy nhiên, triển vọng dài hạn vẫn khá tích cực nhờ nhu cầu tiêu thụ cá ngừ tại Mỹ và EU vẫn duy trì ổn định. Các doanh nghiệp cần tập trung vào phát triển mô hình sản xuất bền vững, cải thiện chất lượng sản phẩm và hợp tác với các quốc gia khác để khai thác nguồn lợi thủy sản một cách hiệu quả hơn.

Theo VASEP, bên cạnh các yếu tố thị trường, doanh nghiệp cũng cần tiếp tục rà soát và cải thiện các quy trình liên quan đến việc cấp giấy S/C, C/C nhằm giải quyết các bất cập phát sinh trong thời gian qua. Đồng thời, ngành thủy sản cần tập trung vào việc phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng, mở rộng các thị trường xuất khẩu mới và nâng cao chất lượng sản phẩm để đảm bảo tăng trưởng bền vững.

Một điểm đáng chú ý là nhu cầu tiêu thụ thủy sản từ các nước ASEAN đang gia tăng, cùng với những chính sách thuế quan hỗ trợ từ các quốc gia lớn. Đây là cơ hội quan trọng giúp ngành thủy sản Việt Nam duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025. Theo đại diện VASEP, việc nâng cao chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và tối ưu hóa chi phí sản xuất sẽ là yếu tố quyết định để ngành thủy sản Việt Nam tiếp tục phát triển vững chắc trong tương lai.

Tuệ Lâm