Xuất khẩu cá tra sang EU: Kỳ vọng bứt phá cuối năm

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong nửa đầu tháng 10/2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang EU đạt 7 triệu USD, tăng 27% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/10, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang EU đạt hơn 134 triệu USD, chỉ giảm nhẹ 0,01% so với cùng kỳ 2023, phản ánh sự ổn định bất chấp biến động thị trường.

Trong 9 tháng đầu năm 2024, sản phẩm cá tra xuất khẩu sang EU chủ yếu là cá tra fillet đông lạnh, đạt hơn 120 triệu USD, chiếm 94% tổng giá trị và giảm 1% so với cùng kỳ. Ngoài ra, nhóm sản phẩm cá khô và đông lạnh khác như bong bóng, cắt khúc, và nguyên con đạt kim ngạch hơn 5 triệu USD, tăng 1% so với cùng kỳ. Các sản phẩm giá trị gia tăng từ cá tra, tuy nhiên, lại giảm 6%, đạt 2,6 triệu USD, cho thấy một thách thức trong việc thúc đẩy mặt hàng chế biến cao cấp sang thị trường này.

Về giá cả, mức giá trung bình của cá tra xuất khẩu sang EU trong 9 tháng đầu năm 2024 liên tục dao động dưới 3 USD/kg, với mức giá cao nhất là 2,55 USD/kg trong tháng 5, giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, tháng 9 ghi nhận giá giảm mạnh nhất trong năm với chỉ 2,3 USD/kg, thấp hơn 13% so với tháng 9 năm 2023. Mức giá xuất khẩu sang EU này thấp nhất trong giai đoạn 2022 – 2024, phản ánh sự suy yếu nhu cầu và cạnh tranh trong thị trường EU.

Trong EU, Hà Lan tiếp tục là đối tác nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 36 triệu USD trong ba quý đầu năm, tăng 2% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, nhiều thị trường tiềm năng khác như Lithuania, Ireland, Italy, và Ba Lan có sự tăng trưởng ấn tượng lần lượt là 232%, 227%, 163%, và 138% so với cùng kỳ năm trước. Tây Ban Nha, Slovenia, Bỉ, và Hungary cũng đạt mức tăng trưởng trên 100%, cho thấy sự phát triển đa dạng trong cơ cấu thị trường xuất khẩu của Việt Nam tại khu vực EU.

Tuy nhiên, không phải tất cả các thị trường trong khối đều đạt tăng trưởng tích cực. Việt Nam ghi nhận sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu cá tra sang Phần Lan (giảm 89%), Latvia (giảm 66%), Slovakia (giảm 39%), và Đan Mạch (giảm 28%). Sự sụt giảm này có thể do thay đổi trong sở thích tiêu dùng, hàng rào nhập khẩu hoặc do sự cạnh tranh từ các sản phẩm khác.

VASEP nhận định rằng, xuất khẩu cá tra sang EU chưa thực sự đồng đều qua các tháng, có sự biến động lớn tùy từng thời điểm. Tuy nhiên, nhu cầu tích trữ và tiêu thụ phục vụ dịp lễ hội cuối năm thường tăng, hứa hẹn giúp cải thiện kim ngạch xuất khẩu trong giai đoạn này. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt thị trường, củng cố sự hiện diện tại châu Âu và nâng cao giá trị thương hiệu cá tra Việt Nam.

Tuệ Lâm