Việt Nam là nước xuất khẩu thủy sản lớn thứ 3 thế giới

Theo Rabobank, với tốc độ tăng trưởng 4%/năm trong 5 năm từ 2012 – 2017, tổng giá trị thương mại thủy sản năm 2017 đạt 153 tỷ USD. Rabobank dự báo, thương mại thủy sản thế giới tiếp tục tăng trưởng trong 5 năm tới, mặc dù diễn biến thương mại có thể thay đổi. Căng thẳng và bất ổn trong thương mại thế giới, kỹ thuật nuôi trồng thủy sản mới và vấn đề an toàn thực phẩm trong sản xuất sẽ là các yếu tố tác động đến việc định hình các luồng thương mại thủy sản toàn cầu tương lai.

Về xuất khẩu, xét cả về lượng và giá trị, Trung Quốc vẫn là nước xuất khẩu thủy sản lớn nhất thế giới, tiếp theo là Na Uy. Việt Nam đã vượt Thái Lan trở thành nước xuất khẩu thủy sản lớn thứ 3 thế giới về giá trị. Xuất khẩu thủy sản Việt Nam tăng chủ yếu do xuất khẩu cá thịt trắng và giáp xác tăng. Xuất khẩu thủy sản của Ấn Độ cũng tăng từ vị trí thứ 8 lên thứ 4, với giá trị xuất khẩu tăng 3,7 tỷ USD, chủ yếu nhờ tăng xuất khẩu tôm. Trong những năm tới, Rabobank dự báo, Trung Quốc và Na Uy tiếp tục giữ vị trí là các nước xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới, nhưng tốc độ tăng trưởng xuất khẩu thủy sản Trung Quốc sẽ chậm lại.

Về nhập khẩu, EU, Mỹ, Nhật Bản là các nước nhập khẩu thủy sản hàng đầu thế giới, nhưng nhập khẩu của Trung Quốc cũng đang tăng nhanh. EU vẫn là nhà nhập khẩu thủy sản lớn nhất thế giới, trị giá nhập khẩu tăng 4 tỷ USD trong giai đoạn năm 2012 – 2017; Mỹ là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 2 với mức tăng 5 tỷ USD; nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc cũng tăng mạnh với mức tăng 3 tỷ USD. EU, Mỹ và Trung Quốc chủ yếu tập trung nhập khẩu cá hồi và giáp xác.

Trong ngắn hạn, Rabobank dự báo EU và Mỹ tiếp tục là các nước nhập khẩu thủy sản lớn nhất do nhu cầu cao. Tuy nhiên, Trung Quốc có thể sớm vượt qua Nhật Bản trở thành thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ 3 thế giới. Tình hình Dịch tả heo châu Phi (ASF) hiện nay của Trung Quốc khiến tiêu dùng thủy sản có xu hướng tăng; nhu cầu đối với các sản phẩm thủy sản nhập khẩu tăng, đặc biệt là thủy sản cao cấp do nhu cầu tiêu dùng mạnh lên và các lo ngại về an toàn thực phẩm đối với nguồn thủy sản nội địa.

Rabobank dự báo, tăng trưởng sản lượng thủy sản trong thời gian tới chủ yếu dựa vào hoạt động nuôi trồng. Năm 2020, sản lượng thủy sản nuôi trồng sẽ vượt sản lượng thủy sản khai thác khoảng 90.000 tấn. Tuy nhiên, tăng trưởng sản lượng thủy sản nuôi trồng sẽ chậm lại so với thập kỷ trước.

Nguồn cung nội địa và nhu cầu thế giới sẽ tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng thương mại thủy sản, nhưng các luồng thương mại có thể thay đổi. Rabobank dự báo, thủy sản tiếp tục là một trong những phân khúc thực phẩm được giao dịch mạnh nhất. Gia công và tái xuất khẩu cũng rất phổ biến trong ngành thủy sản.

Cũng theo Rabobank, nhu cầu thủy sản sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt tăng trưởng tiêu dùng thủy sản nuôi sẽ cao hơn tiêu dùng thủy sản khai thác. Tuy nhiên, các luồng thương mại có thể thay đổi. Chủ nghĩa bảo hộ tăng lên, bất ổn hiện nay trong các mối quan hệ thương mại giữa một số đối tác như: Brexit, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, ngành nuôi trồng thủy sản tăng trưởng khác nhau giữa các khu vực có thể làm thay đổi luồng thương mại thủy sản trong những năm tới.