Cá tra trước thềm năm mới

Bà Võ Thị Thu Hương, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Cá tra Việt Nam: Giải quyết những thách thức lớn

Để ngành cá tra phát triển bền vững và ổn định, nhất thiết phải giải quyết ba thách thức lớn đang tồn tại trong chuỗi ngành, đó là về sản xuất giống; nuôi và chế biến; và thị trường. Đối với sản xuất giống, hiện có hàng trăm cơ sở hoạt động ở lĩnh vực này, nhưng khảo sát của Hiệp hội cho thấy khâu này gần như bị bỏ ngỏ. Chính vì việc thiếu đầu tư vào khâu sản xuất giống cho nên từ con cá bột ương lên cá giống để đưa vô trại nuôi thương mại, tỷ lệ sống sót chỉ có 10%. Đối với các nhà máy chế biến, nếu trước đây họ chỉ làm một công việc duy nhất là chế biến, thì hiện nay họ “bao” luôn việc sản xuất nguyên liệu và thức ăn. Việc này sẽ làm xói mòn năng lực cạnh tranh. Về thị trường, doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam chưa xây dựng được thương hiệu. Thay vì phải mở những kênh bán ở nước ngoài, thì doanh nghiệp lại tập trung đầu tư vào vùng nuôi, sản xuất thức ăn…, làm gia tăng cạnh tranh từ bên trong khiến ngành cá tra ngày càng khó khăn hơn.

Ông Trương Đình Hòe ,Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam: Cần nâng cao chất lượng

Việc xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Mỹ sẽ có thêm rào cản mới khi Đạo luật Farm Bill 2014 có hiệu lực. Như vậy, cá tra Việt Nam khi xuất khẩu vào Mỹ sẽ phải tuân thủ theo những yêu cầu và quy định rất nghiêm ngặt.

Từ tháng 3/2016, Đạo luật Farm Bill có hiệu lực sau 90 ngày công bố. Theo Đạo luật này, cá tra trơn (catfish) thuộc bộ Silurifoesm dù nuôi nội địa hay nhập khẩu sẽ chuyển việc kiểm soát từ Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ, thuộc Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh (FDA) sang Ban Quản lý thực phẩm nông nghiệp an toàn và dịch vụ kiểm soát thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ (FSIS). Theo đó, sẽ chưa thể lường hết diễn biến tiếp theo vì còn chưa nắm tất cả những quy định và yêu cầu cụ thể của FSIS, nhưng có thể nói rằng, một số những quy định của FSIS đi ngược lại một số quy định của WTO mà Mỹ và Việt Nam đều là thành viên. Việt Nam có thể kiện lại chuyện này nhưng trước hết cá tra Việt Nam cần nâng cao chất lượng hơn nữa.

Ông Nguyễn Ngọc Hải, Giám đốc Hợp tác xã Cá tra Thới An: Những hộ nuôi nhỏ lẻ sẽ khó tồn tại

Thực tế thời gian qua, những hộ nuôi cá tra nhỏ lẻ, không có sự liên kết với doanh nghiệp đều thua lỗ và không “trụ” được với nghề. Vì vậy, liên kết trở thành xu hướng tất yếu của công nghiệp cá tra trong tương lai. Ngành nông nghiệp thành phố khuyến khích các hộ nhỏ lẻ liên kết lại với nhau và liên kết với doanh nghiệp. Nếu chưa có sự liên kết thì không nên nuôi cá tra mà chuyển sang nuôi loài thủy sản khác có chi phí đầu tư thấp, ít rủi ro hơn. Ðể nghề nuôi cá tra phát triển bền vững, ngoài việc áp dụng quy trình nuôi cá tra sạch thì  lợi ích của doanh nghiệp và người nuôi cá phải gắn chặt với nhau, để lợi nhuận từ con cá tra mang lại được phân bổ hợp lý.

Ông Vũ Tuấn Phương, Giám đốc Công ty TNHH Thủy sản Thiên Hà: Thách thức sẽ nhiều hơn

Với những khó khăn tại nhiều thị trường, đặc biệt là từ phía Mỹ, hợp đồng xuất khẩu cá tra của nhiều doanh nghiệp bị hạn chế, sản phẩm không bán được, có nghĩa là sản xuất bị ngưng trệ, không có vốn đầu tư tái sản xuất. Kéo theo người nuôi không bán được cá, hay bán với giá thấp hoặc bị doanh nghiệp nợ tiền, phá sản. Chuỗi sản xuất thiếu bền vững. Chính vì vậy, để ngành cá tra khởi sắc hơn, yêu cầu đặt ra cần phải nâng cao chất lượng sản phẩm cá tra xuất khẩu ra sao? Với mục tiêu, mang lại sản phẩm tốt đến với người tiêu dùng, năm 2016, Công ty Thiên Hà tập trung vào việc huấn luyện chất lượng cho công nhân viên để họ có thể hỗ trợ nhà máy thiết kế, chế biến kiểm soát chất lượng và dịch vụ chăm sóc khách hàng. Cùng đó, Công ty luôn nỗ lực để phát triển thị trường và kiểm soát chất lượng sản phẩm và chỉ chọn những nông trại nuôi cá đã được chứng nhận chất lượng bởi các cơ quan chức năng liên quan. Sau đó, nguyên liệu sẽ được chế biến và kiểm soát rất chặt chẽ bởi công nhân và các kiểm soát viên.