Xuất khẩu tôm sang Asean: Dư địa còn lớn

Mặc dù được đánh giá là tiềm năng nhưng XK tôm của Việt Nam sang thị trường ASEAN vẫn chưa ổn định. Theo Hiệp hội Chế biến và XK thủy sản Việt Nam (VASEP), XK tôm Việt Nam sang ASEAN từ đầu năm đến nay chỉ tăng trưởng dương trong các tháng 2, 3 và 4, các tháng còn lại đều giảm. Tính đến tháng 10/2020, xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này mới đạt 37,5 triệu USD, giảm 14,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Singapore và Campuchia là hai thị trường đơn lẻ nhập khẩu tôm Việt Nam lớn nhất trong khối ASEAN, lần lượt chiếm 48% và 19% tổng xuất khẩu tôm Việt Nam sang ASEAN. 10 tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Singapore chỉ đạt 18,2 triệu USD, giảm 24% so với cùng kỳ năm ngoái còn Campuchia đạt 7,2 triệu USD, tăng 2,149% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân được cho là do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên DN chọn xuất theo đường chính ngạch nhiều hơn thay vì xuất theo đường biên mậu như trước đó. VASEP nhận định, ASEAN hiện đang là một trong những thị trường xuất khẩu quan trọng của ngành thủy sản do được hưởng những ưu đãi từ Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA) và các hiệp định liên quan.

Hiện ASEAN đang là thị trường nhập khẩu tôm đứng thứ 8, chiếm 2,1% tổng giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam và đang có nhiều cơ hội tăng thị phần khi nguồn cung tôm của nhiều quốc gia trên thế giới đang bị ảnh hưởng vì dịch Covid-19. Bên cạnh các lợi thế đến từ các FTAs và do việc kiểm soát tốt dịch Covid-19 tạo ra tính ổn định trong hoạt động nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu, tôm Việt Nam cũng chịu cạnh tranh lớn từ Indonesia tại các thị trường Mỹ, EU, với Ấn Độ tại thị trường Nhật Bản… Do đó, việc đẩy mạnh phát triển thị trường ASEAN là hướng đi của nhiều DN và cũng là phương án tốt cho việc mở rộng thị trường XK, tránh lệ thuộc vào một vài thị trường.

Theo Bộ Công Thương, ASEAN không chỉ là thị trường gần gũi với Việt Nam về địa lý, mà còn có sự tương đồng về văn hóa và thói quen tiêu dùng. Khu vực này có tổng dân số 636 triệu người, GDP đạt 2.760 tỷ USD. Do vậy, dư địa để tăng trưởng xuất khẩu của nhiều hàng hóa trong nước trong đó có mặt hàng tôm còn rất lớn.